Piše: prof. dr Miladin M. Ševarlić Preljinski/Slobodne novine
Seljaci su vredni, dobri i uglavnom siromašniji žitelji sela (seljani) koji rade od jutra do sutra i žive od plodova svoga mukotrpnog rada, oni koji, i sa elementarnim obrazovanjem, čuvaju svoj obraz i obraz svojih članova domaćinstva i dostojanstvo države. U dve reči, to su srpski domaćini ‒ poljoprivrednici: ratari, povrtari, voćari, vinogradari, stočari… i, po pravilu, žive na svojim imanjima u selima i školuju svu svoju decu ‒ da se ne muče u poljoprivredi kao njihovi roditelji!
Prema imovinskom stanju i društvenom ugledu u seoskim zajednicama dele se na: bezzemljaše – stalne nadničare (do 0,5 ha), sitne seljake – dominantno nadničari (0,5‒2 ha), seljake – radnike (polutane, 2‒5 ha), srednje seljake (sami obrađuju svoj posed i povremeno koriste nadničare, 5‒20 ha) krupnije seljake (kulake – koji koriste nadničare, 20‒50 ha) i seoske gazdetine (isključivo koriste nadničare, čak imaju i „grupovođe“ koji za njihove potrebe obezbeđuju i prevoz za potreban broj nadničara) – među kojima su i postsocijalistički latifundisti (sa 50–2.500 ha u vlasništvu ili tri teritorije BG opštine Vračar!).
U novije vreme, sa pojavom višepartijskog sistema, izdvojio se i poseban soj partiokratskih kulaka (kojih ima i među poslanicima!). Njima partije daruju najnoviju mehanizaciju sa povraćajem podsticaja do polovine nabavne cene („John Deere“ bez PDV) i naročito u Vojvodini u dugoročan zakup i po nekoliko stotina hektara najkvalitetnijeg i najuređenijeg državnog zemljišta ‒ koje im obrađuju najamni radnici ili to zemljište izdaju u neevidentirani pazakup i tako godišnje ostvaruju dodatni prihod i do 100.000 evra!
Na drugoj strani seljaci su ne samo meta podsmeha kvaziintelektualaca (čak i onih kojima praziluk viri sa zadnje strane donjeg dela tela!) i sve više su „podvrsta u izumiranju“ jer država na njih obraća pažnju samo pred glasanje i u slučaju mobilizacije. Njihova prosečna starost je preko 60 godina, a ognjišta su im bez naslednika na gazdinstvu! U periodu od 2002. do 2018. ugašeno je 220.000 seljačkih gazdinstava ili 2.200 sela sa po 100 gazdinstava, od čega je samo u vreme sadašnjeg režima (2012–2018) utuljeno 70.000 gazdinstava ili 700 bivših seoskih toponima!?
Seljačine su, međutim, karakterni pridev za podvrstu humanoida specifičnog mentalnog sklopa s posebnim egocentričnim karakterološkim osobinama, koji pažnju okoline privlače svojim preglasnim komentarima, gestikulirajućim postupcima i po bontonu neprimerenim ponašanjem. Bez obzira na njihovo poreklo, žive uglavnom izvan atara sela, u gradovima, a često povremeno i u inostranstvu da bi bili in ‒ čak i kad su rođeni u selima. Osim u rijaliti programima televizija s nacionalnom frekvencijom, pažnju na sebe privlače ogromnim imitacijama zlatnih kajli, dugotrajnim i nespretnim paljenjem tompusa koje vade iz drvenih kutija „made in Cuba“, naručivanjem flaša „Chivas Regal 18 Year Old Scotch Whisky“, a oni bogatiji sportskim automobilima i džipovima sa „nic name“ umesto klasičnih registarskih oznaka, a posebno ponašanjem u kafićima, diskotekama, na splavovima i u fensi restoranima… Prisutni su i kod drugih naroda, ali su jedino među gradskim Srbima ‒ koji su inače u 99 odsto slučajeva u prvoj, drugoj ili trećoj generaciji poreklom sa sela ‒ ovako geneološki posprdno i ozvaničeni!
Posebna priča su seljačine koje za rever zadenu funkciju i zaborave da su ikada videli ikakvo selo, a kamoli srpsko. Ne susreću se ni sa građanima. Za njih je sve igračka: i Ustav, i zakoni, i institucije sistema, i seljaci, i građani. Sve, izuzev državnih privilegija tih privilegovanih seljačina.
Zato je poistovećivanje seljaka sa seljačinama (od hvalisavaca, preko baraba, do učesnika rijaliti programa, partiokratskih kriminalnih štićenika i privilegovanih seljačina s funkcijama) uvredljivo za časne žitelje sela. To ukazuje da onaj koji ih izjednačava ne razlikuje bitne vrednosne karakteristike među pojedinim pripadnicima karakterološki različitih podgrupa ljudi. Na našu nacionalnu sreću: u Srbiji su seljaci još uvek brojniji od seljačina!